
حال وش/ امروز جمعه ۱۶ خردادماه ۱۴۰۴، (مصادف به دهم ذلحجه روز عید قربان)، در ۱۸ سال و هفت ماه و هشت روز پیش در خیابان بزرگمهر زاهدان مرکز استان سیستان و بلوچستان، سه زندانی سیاسی عقیدتی بلوچ از جمله دو طلبه اهل سنت در تاریخ هشتم آبانماه ۱۳۸۵، با هویت «احمد دهمرده»،«بهزاد نارویی» و «محمدامین هرمزی» در ملاعام اعدام شدند.
« احمد دهمرده » با هویت شناسنامهای (عبدالله شیخحسینی) ۲۵ ساله، متأهل، اهل و ساکن زاهدان و « بهزاد نارویی » حدودا ۲۴ ساله اهل و ساکن زاهدان، «محمدامین (عبدالحمید) هرمزی» معروف به (عبدالحمید اسپندکی) ۲۵ ساله، متاهل و اهل روستای اسپندک شهرستان سراوان میباشند، که در اواخر سال ۱۳۸۲، توسط نیروهای اداره اطلاعات در تهران بازداشت و توسط دادگاه انقلاب به اتهام «محاربه و افساد فیالارض» محکوم به اعدام شده بودند.
بهگفته بنیاد برومند و کیوان رفیعی، فعال حقوق بشر که با این احمد دهمرده و محمدامین هرمزی در زندان اوین همبند بوده، احمد دهمرده وی فردی آرام، مذهبی، اهل مطالعه و مسلط به زبانهای فارسی، بلوچی و اردو بود.
احمد دهمرده و بهزاد نارویی در اواخر سال ۱۳۸۲ در تهران بازداشت و به بند ۲۰۹ زندان اوین منتقل شدند و محمدامین هرمزی در روستای اسپندک شهرستان سراوان بازداشت شده به مدت چند ماه به بازداشتگاه اداره اطلاعات زاهدان منتقل شد و طی آن مدت تحت شکنجه شدید و بازجویی بود و سپس به بند ۲۰۹ زندان اوین در تهران انتقال یافت ، و هر سه زندانی در این بازداشتگاه تحت شکنجه قرار گرفت و مسئولان زندان، سلول محل نگهداری آنها را با اهداف فشار روانی، به محل نگهداری همزمان متهمان مذهبی و سکولار تبدیل کرده بودند. این اقدام، بخشی از روشهای روانی برای شکستن مقاومت زندانیان بود.
گفتنی است احمد دهمرده، و محمدامین هرمزی پیش از بازداشت، از جمله طلاب مدرسه دینی «فاروقیه» کراچی پاکستان بودهاند.
دادرسی آنها فاقد حداقل استانداردهای حقوقی بوده و تنها بهصورت یک محاکمه نمایشی و یکدقیقهای برگزار شده است. بهگفته کیوان رفیعی، قاضی بدون هیچ رسیدگی ماهوی، تنها نام آنها را پرسیده و اعلام کرده: “هر سه نفر اعدام”. آنها نه وکیل داشتند و نه فرصت دفاع از خود یافتهاند.
اتهامات اعلامشده شامل مشارکت در آدمربایی گردشگران خارجی، حمله مسلحانه، انفجار، عضویت در گروه مسلح، و ورود و خروج غیرقانونی از مرز بود. هیچیک از این اتهامات با اسناد رسمی یا مدارک علنی اثبات نشده و صرفاً بر پایه اعترافات تحت فشار صادر شده است.
حکم اعدام این سه زندانی روز دوشنبه ۸ آبان ۱۳۸۵، در خیابان بزرگمهر زاهدان و در ملاعام اجرا شد. آنها در هنگام اعدام لباس بلوچی به تن داشتند؛ امری که توسط فعالان حقوق بشر توهینآمیز قلمداد شد.
بنیاد برومند مینویسد پس از اعدام آنها، گروه جندالله بیانیهای منتشر کرد و ضمن محکومکردن این اقدام، شاخهای نظامی بهنام «شهید احمد دهمرده» تأسیس کرد. پیکر احمد دهمرده پس از اعدام، به خانوادهاش تحویل داده شد.
پرونده این زندانیان نمونهای روشن از روند ناعادلانه دادرسی در جمهوری اسلامی علیه فعالان و زندانیان سیاسی بلوچ است؛ روندی که در آن، اعترافات تحت شکنجه جایگزین اسناد حقوقی شده، و احکام سنگین در جلسات چند دقیقهای صادر میشود. این سه زندانی نه نخستین و نه آخرین زندانی سیاسی بلوچ بود که در سکوت خبری، قربانی سیاستهای امنیتی و انتقامجویانه حاکمیت شد.
حال وش ضمن گرامیداشت یاد «احمد دهمرده»، «بهزاد نارویی» و «محمدامین هرمزی» و سایر جانباختگان راه مقاومت و دفاع از هویت قومی و مذهبی در بلوچستان، تأکید میکند که اسناد نقض حقوق بشر در این مناطق باید برای ثبت تاریخی و پیگرد بینالمللی، مستندسازی و منتشر شوند.