برای نخستین بار پس از فاجعه جمعه خونین زاهدان و در آستانه این کشتار جنایتکارانه بالاخره نماینده مجلس جمهوری اسلامی به صورت ناخواسته ابعاد جدیدی از جنایت فاجعه جمعه خونین را افشا کرد که در نوع خود بی سابقه است. با وجود آنکه توضیحات این نماینده مجلس بسیار کلی و بعضا گنگ هستند اما با توجه کردن در لابلای توضیحات مختصر و کلی آقای مالکی میتوان تا این لحظه سخنان او را مهمترین سند در روشن شدن ابعاد جمعه خونین حساب کرد.
آقای فداحسین مالکی نماینده سیستانی تبار شهر زاهدان و عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس در برنامه ای با عنوان “دادستان” که از “خبرگزاری دانشجو” در آستانه برگزاری فصل انتخابات مجلس پخش شد به صورت ناخواسته ابعاد جدیدی از فاجعه جمعه خونین را روشن کرد که میتوان نتیجه گرفت فاجعه ۸ مهر یک اقدام برنامه ریزی شده و هدفمند بوده است. بگفته آقای مالکی حاکمیت در روز حادثه و چند مدت پس از قتل عام مردم در زاهدان نتنها علاقه ای به پایان دادن به سرکوب مردم از خود نشان نداده است بلکه از تلاش ها برای پایان دادن به سرکوب و کشتار مردم ممانعت کرده. فداحسین برای مستند کردن ادعای خود به مکالمه اش با یکی از معاونین اصلی وزارت اطلاعات اشاره میکند و میگوید به او گفته شده است برای پایان دادن به فاجعه جمعه خونین “ورود پیدا نکند آنها (حاکمیت) اشراف دارد.”
برای فهمیدن هرچه بیشتر اهمیت سخنان این نماینده مجلس بخشهایی از سخنان او را بررسی میکنیم.
نماینده زاهدان در مجلس در ابتدای سخنان خود پیرامون فاجعه جمعه خونین زاهدان با تاکید بر اینکه “اگر واقع بین باشیم و صداقت به خرج بدهیم” به نقش سازنده و مثبت مولانا عبدالحمید برای پایان دادن به کشتار مردم شهر زاهدان اشاره کرده و توضیح میدهد “بعد حمله و تیراندازی کلانتری من خودم زنگ زدم خدمت جناب مولوی عبدالحمید از ایشون خواهش کردم که شما یک مصاحبه داشته باش و ایشون هم انصافا معرفت به خرج دادند و مصاحبه انجام دادند که بسیار هم مصاحبه خیلی خوب بود.”
او در ادامه به تلاش های خود برای پایان دادن به کشتار مردم اشاره میکند و میگوید “در این فاصله ما زنگ زدیم به یکی از مقامات کشور که زنگی بزنند به آقای مولوی عبدالحمید و صحبت بکند و بگوید این موضوع حالا هرچی هست شما همانجا بزرگی بکنید و این حل بشود که علارغم تلاشی که من کردم این اتفاق نیفتاد.”
فدا حسین مالکی در سخنان چهار دقیقه ای خود که از کشته و زخمی کردن چندصد نفر سخن میگوید علاوه بر این مورد از انکار مسئولین ارشد حاکمیت برای پایان دادن به سرکوب مردم زاهدان به حداقل دو مورد دیگر در سطح استان و پایتخت اشاره میکند که به “عدم علاقه” عالی ترین حکومتمردان جمهوری اسلامی به پایان دادن به سرکوب جمعه خونین دلالت میکند.
آقای مالکی با اشاره به عدم علاقه در بین مسئولین استان به پایان دادن به سرکوب مردم زاهدان در روزهای ابتدایی فاجعه جمعه خونین افشا میکند در زمان بروز فاجعه جمعه خونین “مشکلی که داشتیم استاندار نداشتیم و اون اتفاق افتاد استاندار در استان حضور نداشت” اشاره مالکی به اهمیت نقش استاندر در موضوعات امنیتی بلوچستان در حالی است که تمام آگاهان به مسائل سیاسی بلوچستان میدانند حداقل در سطح شهرستان های این استان مسئولین دولتی مثل فرماندارها با وجود آنکه روئسای تامین هستند اما هیچ اختیاری در امور امنیتی استان ندارند لذا نقش اصلی را در مباحث امنیتی معاون امنیتی و معاون امنیتی-اجتماعی استاندار و فرماندار در این موضوع به عهده داشته اند.
سکوت و عدم تمایل نماینده امنیتی استاندار و دیگر فرماندهان ارشد نظامی و امنیتی در این مورد احتمالا به این دلیل بوده است که آنها جزء معدود افرادی بوده اند که به اهداف اصلی کشتار مردم در آن روز آگاه بوده اند و به همین دلیل به تماس های مولانا عبدالحمید از طریق مولوی اسماعیل ملازهی مدیر اداری مسجد مکی و تماس فداحسین مالکی و دیگر افراد برای پایان دادن به کشتار مردم پاسخ نداده اند.
مالکی در ادامه سخنان خود مسئول اصلی کشتار مردم را “شورای تامین” معرفی میکند و میگوید “اگر الان ما متهم بکنیم که این فرد مقصر است این دستگاه یا این فرد مقصر است. (این متهم کردن) بر میگردد به قانون، قانون این اختیار (تلاش برای حل کردن فاجعه جمعه خونین) را به شورای تامین داده است اما آن زمان استاندار نبود (شورای تامین علاقه ای به حل کردن موضوع نشان نداد).”
بر اساس توضیحات فدا حسین مالکی، محمدکرمی به عنوان ارشدترین فرمانده نظامی استان در آن زمان، مدیر کل اداره اطلاعات استان، فرمانده سپاه سلمان، فرمانده انتظامی، معاون امنیتی استاندار از جمله متهمان ردیف اول کشتار مردم هستند چرا که آنها از تصمیم گیران اصلی این شورا میباشند.
آقای مالکی در ادامه ناخواسته به دلیل بی علاقگی شورای تامین نسبت به حل کردن فاجعه جمعه خونین و جلوگیری از کشتار و سرکوب مردم در ساعات پس از قتل عام در مقابل کلانتری پرده بر میدارد و به گفتگوی خود با یکی از معاونین وزارت اطلاعات در تهران اشاره میکند و توضیح میدهد: “من با معاونین یکی از دستگاه ها (احتمالا اشاره به معاون وزیر اطلاعات در تهران) صحبت کردم و بحثمان شد گفتم بیایید جلسه تشکیل بدهید که این موضوع حل بشود مردم این استان که همدیگر را دوست دارند. خدای نکرده اختلاف قومیتی به وجود نیاد، اما به دلیل اینکه برخی از آقایان از تهران به اصطلاح روی موضوعات گفته اند شما (عوامل خیرخواه) ورود پیدا نکنید ما اشراف داریم و چه داریم! (به افرادی که قصد توقف سرکوب مردم را داشته اند گفته شده است که شما برای حل کردن موضوع جمعه خونین دخالت نکنید تا سرکوب ادامه پیدا بکند) “
جمله معاونت وزارت اطلاعات که در عالی ترین سطح خود یعنی مدیر مستقر در پایتخت که تدوین کنندگان سیاست کلی نظام هستند بیان میشود. و میگوید “شما ورود پیدا نکنید ما اشراف داریم” یک جمله بسیار جامع است که در فرهنگ لغت و محاوره به معنی نظارت داشتن از بالا بر چیزی یا کسی است. در همین حال اگر سخنان مسئولین ارشد نظامی ایران از جمله حبیب الله سیاری را درباره معنی این جمله در ادبیات نظامی-امنیتی جمهوری اسلامی ملاک درنظر بگیریم، او در یکی از مصاحبه های خود اصطلاح اشراف داشتن در ادبیات امنیتی جمهوری اسلامی را به “آگاهی از واقعیت صحنه و تسلط بر امور” معنی میکنند.
بر اساس همین معنی واضح و آشکار از پاسخ ارایه شده توسط ارشدترین مردان امنیتی جمهوری اسلامی به فداحسین مالکی در جواب به کسانی که برای پایان دادن به کشتار مردم زاهدان با مسئولین ارشد ارتباط برقرار کرده اند، میتوان از چنین پاسخی این تعبیر را برداشت کرد که: “ما به کشتار مردم زاهدان اشراف داریم یعنی از آن آگاه هستیم و زوایای آن را میدانیم و بر تبعات آن واقف هستیم و عاملان کشتار و سرکوب و همچنین قربانیان را میشناسیم، اهداف عمل سرکوبگرانه ای که در جریان است را میدانیم و نتایجی که این عمل در پی خواهد داشت را پیش بینی کرده ایم؛ لذا شما دخالت نکنید تا اخلالی در اهداف و برنامه های ما ایجاد نشود!
پیش از این آیت الله مصطفی محامی در ۲۸ بهمن ۱۴۰۱ پس از بارها انکار و تردید مسئولین جمهوری اسلامی از جمله خود او درباره کشتار مردم زاهدان با کاستن از ابعاد این فاجعه به رخ دادن آن و تجاوز فرمانده انتظامی اذعان کرد هرچند در آن سخنان خود تلاش نمود آن را به اشتباه چند نفر تقلیل بدهد. اما با این وجود اعترافات او که به نوعی تلاشی برای پایان دادن به تبعات فاجعه جمعه خونین برای حاکمیت بود محدود به اعتراف به تائید خبر تجاوز سرهنگ متجاوز و همچنین دروغگویی مسئولین درباره نحوه آغاز شدن کشتار مردم و هویت مقتولین فاجعه جمعه خونین زاهدان بود. اما اعترافات ناخواسته فداحسین مالکی که در آستانه برگزاری انتخابات مجلس شورای اسلامی و احتمالا به هوای تضمین ورود مجدد به مجلس اظهار شده است. ابعادی جدید از فاجعه جمعه خونین را روشن میکند.
قطعا جمهوری اسلامی برنامه ریزی های دقیقی برای رقم زدن فاجعه جمعه خونین طراحی کرده بود که تنها گذر زمان یا سقوط حاکمیت یا بروز تحولات عمیق سیاسی میتواند تمام زوایای آن را مشخص بکند. اما آنچه که تاکنون در دیدگاه مردم بلوچ مسجل است نظری میباشد که معتقد است فاجعه جمعه خونین زاهدان یک برنامه از پیش طراحی شده با اهداف مشخص بود که حاکمیت با بی احساسی تمام جهت مهار اعتراضات فراگیری که در سرتاسر ایران دامان حکومت را گرفته بود علیه مردم مظلوم و بی دفاع زاهدان اجراء کرد. پروژه ای که نتیجه آن کشته و زخمی شدن چندصد نفر شد اما با این وجود برخلاف تمام تلاش حکومت، مدیریت این فاجعه از کنترل حاکمیت خارج شد و حکومت هیچ بهره برداری نتوانست از کشتار مردم زاهدان بکند.